Robot trong xây dựng đang dần trở thành xu hướng tất yếu trong ngành công nghiệp hiện đại. Với khả năng tự động hóa cao, các loại robot không chỉ giúp giảm chi phí nhân công mà còn nâng cao độ chính xác, an toàn và hiệu quả trong quá trình thi công.
Robot trong xây dựng là gì và tại sao ngày càng phổ biến
Trong thời đại công nghệ phát triển vượt bậc, việc ứng dụng robot trong xây dựng đang dần trở thành xu hướng tất yếu. Không chỉ giúp tăng năng suất lao động, robot còn góp phần đảm bảo an toàn và nâng cao chất lượng công trình. Thay vì phụ thuộc hoàn toàn vào sức người như trước kia, ngành xây dựng hiện nay đang chứng kiến sự thay đổi mạnh mẽ nhờ vào sự xuất hiện của các loại robot thông minh.
Robot trong xây dựng là những thiết bị tự động hoặc bán tự động được thiết kế để thực hiện một hoặc nhiều công việc như xây tường, in bê tông 3D, hàn, khoan, vận chuyển vật liệu hoặc giám sát công trình. Các loại robot này thường được tích hợp công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI), cảm biến, camera và phần mềm điều khiển từ xa để hoạt động chính xác và hiệu quả.
Sự phổ biến của robot trong xây dựng không phải là điều ngẫu nhiên. Ngành xây dựng vốn nổi tiếng là ngành lao động nặng nhọc, nguy hiểm và đòi hỏi nhiều nhân lực. Trong khi đó, lực lượng lao động trẻ đang ngày càng ít quan tâm đến lĩnh vực này, khiến các nhà thầu buộc phải tìm giải pháp thay thế. Robot chính là câu trả lời phù hợp nhất để giải quyết vấn đề thiếu hụt nhân công, đồng thời giúp rút ngắn thời gian thi công và giảm chi phí.
Ngoài ra, trong bối cảnh dịch bệnh và các biến động toàn cầu, việc giảm tiếp xúc trực tiếp giữa người lao động trên công trường cũng là yếu tố khiến robot trở nên cần thiết hơn bao giờ hết. Các công ty xây dựng lớn trên thế giới như Skanska (Thụy Điển), Vinci (Pháp) hay Obayashi (Nhật Bản) đều đã đầu tư mạnh vào nghiên cứu và sử dụng robot trong thi công nhằm giữ vững lợi thế cạnh tranh.
Tham khảo thêm: Tại sao robot nông nghiệp là xu hướng tất yếu của tương lai
Các loại robot phổ biến trong ngành xây dựng hiện nay
Hiện nay, robot trong xây dựng được chia thành nhiều loại khác nhau tùy theo chức năng và mức độ tự động hóa. Mỗi loại robot sẽ phù hợp với từng công đoạn cụ thể trong quá trình thi công.
Robot in 3D bê tông là một trong những công nghệ đang được chú ý nhiều nhất. Loại robot này sử dụng nguyên liệu bê tông đặc biệt để in từng lớp cấu trúc theo thiết kế 3D đã lập trình sẵn. So với xây dựng truyền thống, in 3D giúp tiết kiệm vật liệu, rút ngắn thời gian thi công và giảm lượng rác thải xây dựng.
Robot xây tường tự động cũng đang được ứng dụng rộng rãi tại các nước phát triển. Những robot như Hadrian X có thể xây hàng nghìn viên gạch trong một ngày với độ chính xác cao, không cần nghỉ ngơi như con người. Nhờ đó, các công trình nhà ở hay tòa nhà dân dụng có thể hoàn thành nhanh hơn mà vẫn đảm bảo chất lượng.
Ngoài ra, còn có robot khoan, cắt và hàn kim loại chuyên dùng cho các công trình kết cấu thép. Những robot này thường hoạt động theo lập trình định sẵn, giúp đảm bảo độ chính xác tuyệt đối và giảm thiểu tai nạn lao động. Một số công ty còn phát triển robot leo tường để sơn, vệ sinh hoặc kiểm tra bề mặt bên ngoài của các tòa nhà cao tầng.
Robot vận chuyển tự động (AGV – Automated Guided Vehicle) cũng đóng vai trò quan trọng tại các công trường lớn. Chúng có khả năng di chuyển vật liệu từ điểm này đến điểm khác theo tuyến đường đã định sẵn, góp phần giảm thời gian chờ và tối ưu hóa quy trình xây dựng.
Một loại robot đáng chú ý khác là robot giám sát công trình sử dụng drone (thiết bị bay không người lái). Drone được trang bị camera, cảm biến nhiệt hoặc cảm biến 3D để chụp ảnh, quay video và thu thập dữ liệu theo thời gian thực. Dữ liệu này sẽ được phân tích để kiểm tra tiến độ, phát hiện sai sót hoặc đảm bảo an toàn cho công nhân.
Tham khảo thêm: Hệ thống chống drone là gì? Cơ chế hoạt động ra sao?
Lợi ích và thách thức khi sử dụng robot trong xây dựng
Việc áp dụng robot trong xây dựng mang lại rất nhiều lợi ích thiết thực cho doanh nghiệp và toàn ngành. Trước tiên, robot giúp tăng năng suất lao động đáng kể, đặc biệt trong những công việc lặp đi lặp lại hoặc có tính chất nguy hiểm. Điều này không chỉ làm giảm thời gian hoàn thành dự án mà còn giúp tiết kiệm chi phí nhân công.
Tiếp theo, robot đảm bảo chất lượng công trình cao hơn nhờ độ chính xác vượt trội và khả năng hoạt động ổn định trong thời gian dài. Các lỗi thi công thường gặp khi làm thủ công sẽ được hạn chế tối đa, từ đó giảm chi phí sửa chữa, bảo trì.
Về mặt an toàn, robot có thể thay thế con người trong những công việc có nguy cơ cao như làm việc ở độ cao, xử lý vật liệu độc hại hoặc trong môi trường khắc nghiệt. Điều này giúp giảm thiểu tai nạn lao động và đảm bảo sức khỏe cho công nhân.
Tuy nhiên, việc triển khai robot trong xây dựng cũng đi kèm với nhiều thách thức. Chi phí đầu tư ban đầu cho các loại robot hiện đại khá cao, đặc biệt đối với những công ty nhỏ hoặc vừa. Ngoài ra, để vận hành robot hiệu quả, doanh nghiệp cần có đội ngũ kỹ thuật viên được đào tạo bài bản, điều mà không phải đơn vị nào cũng đáp ứng được.
Một thách thức khác là sự thích ứng của lực lượng lao động truyền thống. Việc chuyển đổi sang mô hình sử dụng robot đòi hỏi thay đổi tư duy, quy trình làm việc và cả văn hóa doanh nghiệp. Nếu không có kế hoạch đào tạo và hỗ trợ phù hợp, việc áp dụng công nghệ mới có thể gây ra xung đột nội bộ hoặc giảm hiệu suất làm việc trong giai đoạn đầu.
Cuối cùng, các vấn đề pháp lý và tiêu chuẩn an toàn liên quan đến robot trong xây dựng vẫn đang được hoàn thiện. Do đó, các doanh nghiệp cần cân nhắc kỹ lưỡng và có lộ trình áp dụng phù hợp để đảm bảo hiệu quả lâu dài.
Có thể thấy, robot trong xây dựng đang mở ra một bước ngoặt lớn trong công nghệ thi công hiện đại. Việc áp dụng đúng cách sẽ giúp doanh nghiệp tiết kiệm chi phí, nâng cao chất lượng và bắt kịp xu hướng chuyển đổi số toàn cầu trong ngành xây dựng.
Tham khảo thêm: Tìm hiểu Drone công nghiệp giúp gì cho nông nghiệp?
