Công nghệ y tế từ xa đang trở thành xu hướng tất yếu trong thời đại số hóa. Không cần đến bệnh viện, người bệnh vẫn có thể được tư vấn, chẩn đoán và theo dõi sức khỏe từ xa thông qua các thiết bị công nghệ hiện đại, giúp tiết kiệm thời gian và chi phí.

Công nghệ y tế từ xa là gì và vì sao đang phát triển mạnh mẽ

Công nghệ y tế từ xa là sự kết hợp giữa công nghệ thông tin và dịch vụ chăm sóc sức khỏe nhằm hỗ trợ chẩn đoán, điều trị, theo dõi bệnh nhân từ xa thông qua các thiết bị điện tử như điện thoại, máy tính, hoặc thiết bị chuyên dụng. Thay vì đến trực tiếp bệnh viện, người bệnh có thể kết nối với bác sĩ, chuyên gia y tế qua nền tảng trực tuyến để được tư vấn, theo dõi và quản lý sức khỏe hiệu quả hơn.

Sự phát triển của công nghệ y tế từ xa xuất phát từ nhiều yếu tố. Trước hết là nhu cầu khám chữa bệnh tăng cao, trong khi nguồn lực y tế tại các địa phương còn hạn chế. Đặc biệt, đại dịch COVID-19 đã thúc đẩy mạnh mẽ việc ứng dụng mô hình khám chữa bệnh từ xa như một giải pháp thay thế an toàn và hiệu quả. Các nền tảng như video call, ứng dụng y tế, trí tuệ nhân tạo (AI) và hồ sơ sức khỏe điện tử đang được tích hợp để mang lại trải nghiệm khám chữa bệnh hiện đại và thuận tiện hơn cho người dùng.

Ngoài ra, sự phổ biến của Internet tốc độ cao và thiết bị di động thông minh cũng là yếu tố tạo điều kiện thuận lợi để công nghệ này tiếp cận rộng rãi hơn. Không chỉ tại các thành phố lớn, mà ngay cả ở vùng sâu vùng xa, người dân cũng có thể tiếp cận bác sĩ chuyên khoa mà không cần phải di chuyển xa, tiết kiệm thời gian và chi phí đáng kể.

Click để xem thêm: Tại sao công nghệ vắc-xin lại được chú trọng phát triển?

Những ứng dụng phổ biến của công nghệ y tế từ xa hiện nay

Trong thực tế, công nghệ y tế từ xa đang được ứng dụng rất đa dạng trong nhiều lĩnh vực y tế khác nhau, từ chăm sóc ban đầu đến quản lý bệnh mạn tính và theo dõi hậu điều trị.

Một trong những ứng dụng phổ biến nhất là khám bệnh từ xa qua video hoặc cuộc gọi thoại. Bệnh nhân có thể đặt lịch khám trực tuyến, trao đổi trực tiếp với bác sĩ qua video, nhận chẩn đoán ban đầu và được kê đơn thuốc điện tử. Điều này đặc biệt hữu ích với người cao tuổi, người bệnh mãn tính hoặc bệnh nhân ở khu vực hẻo lánh, nơi việc tiếp cận cơ sở y tế còn hạn chế.

Công nghệ theo dõi từ xa cũng đang được ứng dụng rộng rãi. Các thiết bị đeo thông minh có khả năng đo nhịp tim, huyết áp, lượng đường trong máu… giúp bác sĩ dễ dàng giám sát tình trạng bệnh nhân liên tục mà không cần gặp trực tiếp. Nhờ đó, các dấu hiệu bất thường có thể được phát hiện sớm, giúp can thiệp kịp thời và tăng hiệu quả điều trị.

Bên cạnh đó, trí tuệ nhân tạo (AI) và học máy (machine learning) đang được ứng dụng trong phân tích dữ liệu y tế, hỗ trợ chẩn đoán hình ảnh và tiên lượng bệnh. Các nền tảng AI có thể xử lý khối lượng lớn dữ liệu bệnh án, hình ảnh y khoa và đưa ra gợi ý cho bác sĩ, giúp giảm thiểu sai sót và nâng cao chất lượng điều trị.

Ngoài ra, công nghệ y tế từ xa còn giúp tăng cường công tác tư vấn sức khỏe tâm thần thông qua các ứng dụng chăm sóc tâm lý trực tuyến. Người dùng có thể nhận hỗ trợ tinh thần từ chuyên gia qua chat, video call mà không lo lắng về khoảng cách địa lý hay rào cản tâm lý khi đến phòng khám.

Click để xem thêm: Công nghệ chỉnh sửa gen là gì và ứng dụng ra sao?

Thách thức và triển vọng phát triển công nghệ y tế từ xa tại Việt Nam

Mặc dù mang lại nhiều lợi ích, công nghệ y tế từ xa tại Việt Nam vẫn đang đối mặt với không ít thách thức cần vượt qua để phát triển bền vững.

Một trong những rào cản lớn là hành lang pháp lý và quy chuẩn còn chưa đồng bộ. Việc khám chữa bệnh từ xa cần được quản lý chặt chẽ để đảm bảo tính chính xác, bảo mật thông tin và quyền lợi của người bệnh. Hiện nay, các quy định pháp lý liên quan đến khám bệnh online, đơn thuốc điện tử hay lưu trữ hồ sơ y tế số vẫn còn đang trong quá trình hoàn thiện.

Thêm vào đó, hạ tầng công nghệ tại một số địa phương còn hạn chế. Ở vùng sâu vùng xa, chất lượng Internet, thiết bị di động và kỹ năng sử dụng công nghệ của người dân còn chưa cao, gây khó khăn cho việc tiếp cận và sử dụng dịch vụ y tế từ xa.

Một yếu tố khác là tâm lý e ngại của người bệnh và cả nhân viên y tế khi tiếp cận công nghệ mới. Nhiều người vẫn chưa tin tưởng hoàn toàn vào việc khám chữa bệnh qua màn hình, nhất là trong những trường hợp bệnh nặng hoặc cần kiểm tra thể chất trực tiếp.

Dù vậy, triển vọng phát triển công nghệ y tế từ xa tại Việt Nam là rất lớn. Nhà nước đang thúc đẩy chuyển đổi số trong ngành y tế với các chương trình như hồ sơ sức khỏe cá nhân điện tử, bệnh án điện tử và bệnh viện thông minh. Các doanh nghiệp công nghệ cũng tích cực tham gia vào lĩnh vực này, cung cấp nền tảng y tế số, chatbot y khoa, ứng dụng quản lý sức khỏe cá nhân, v.v.

Về phía người dân, thói quen sử dụng công nghệ đang dần thay đổi. Với thế hệ trẻ, việc đặt lịch khám trực tuyến hay tư vấn sức khỏe qua ứng dụng không còn xa lạ. Điều này mở ra cơ hội rất lớn cho công nghệ y tế từ xa trong việc nâng cao chất lượng dịch vụ, tối ưu hóa nguồn lực y tế và mang lại sự công bằng trong tiếp cận chăm sóc sức khỏe cho mọi người.

Công nghệ y tế từ xa không chỉ mở ra giải pháp chăm sóc sức khỏe tiện lợi mà còn góp phần giảm tải cho hệ thống y tế truyền thống. Với tiềm năng lớn, đây chính là bước tiến quan trọng trong hành trình hiện đại hóa ngành y tế Việt Nam.

Click để xem thêm: Công nghệ in 3D y tế đang thay đổi nền y học hiện đại?