Công nghệ giao diện não-máy tính (BCI) đang mở ra cánh cửa mới cho khả năng điều khiển thiết bị bằng suy nghĩ. Đây là bước tiến quan trọng trong lĩnh vực thần kinh học, y học và trí tuệ nhân tạo hiện đại.
Công nghệ giao diện não-máy tính là gì?
Trong nhiều bộ phim khoa học viễn tưởng, chúng ta đã từng thấy những nhân vật điều khiển máy tính hoặc robot chỉ bằng suy nghĩ. Điều này nghe có vẻ xa vời, nhưng nhờ những tiến bộ vượt bậc của khoa học, ngày nay nó đã trở thành hiện thực. Vậy, công nghệ giao diện não-máy tính là gì và nó hoạt động như thế nào?
Giao diện não-máy tính, hay còn gọi là BCI (Brain-Computer Interface), là một công nghệ cho phép kết nối trực tiếp giữa não bộ và một thiết bị bên ngoài, chẳng hạn như máy tính hoặc cánh tay robot. Về cơ bản, nó giúp chúng ta điều khiển các thiết bị này chỉ bằng suy nghĩ, không cần sử dụng cơ bắp hay các giác quan thông thường.
>>> Xem thêm tại: Thiết bị nào đang giúp quan sát hoạt động não người?
BCI gồm những loại nào?
Để hiểu rõ hơn về giao diện não-máy tính, chúng ta cần tìm hiểu về các loại BCI và cách chúng thu nhận tín hiệu từ não. Các loại BCI chính gồm
BCI không xâm lấn (Non-invasive BCI):
Đây là loại phổ biến nhất, sử dụng các thiết bị bên ngoài để đo hoạt động não, chẳng hạn như mũ điện não đồ (EEG).
+ Ưu điểm: An toàn, không cần phẫu thuật.
+ Hạn chế: Tín hiệu không chính xác bằng các phương pháp khác.
BCI bán xâm lấn (Partially invasive BCI):
Các điện cực được cấy ghép vào lớp vỏ não, nhưng không đi sâu vào mô não.
BCI xâm lấn (Invasive BCI):
+ Các điện cực được cấy trực tiếp vào bên trong não bộ, nơi nó có thể thu nhận tín hiệu từ các neuron một cách chính xác nhất.
+ Ưu điểm: Tín hiệu mạnh và chính xác.
+ Hạn chế: Đòi hỏi phẫu thuật và có thể có rủi ro nhiễm trùng.
Công nghệ thần kinh này đã mở ra những hy vọng lớn cho y học, đặc biệt là trong việc hỗ trợ những người khuyết tật.
>>> Xem thêm tại: Bệnh Alzheimer ảnh hưởng đến não bộ ra sao?
Ứng dụng của BCI trong đời sống
Giao diện não-máy tính đã có những ứng dụng thực tế đáng kinh ngạc, mang lại cuộc sống tốt đẹp hơn cho nhiều người.
Y học:
+ Phục hồi chức năng: BCI giúp những bệnh nhân bị liệt có thể điều khiển xe lăn hoặc cánh tay robot bằng suy nghĩ, giúp họ lấy lại sự tự chủ.
+ Giao tiếp: Những bệnh nhân bị khóa trong cơ thể (locked-in syndrome) có thể sử dụng BCI để gõ chữ hoặc giao tiếp với bên ngoài.
+ Điều trị bệnh: Các nhà khoa học đang nghiên cứu sử dụng BCI để điều trị các bệnh thần kinh như động kinh hoặc Parkinson.
Công nghệ và giải trí:
+ Trò chơi điện tử: BCI có thể được tích hợp vào trò chơi điện tử, cho phép người chơi điều khiển nhân vật bằng suy nghĩ.
+ Công nghệ thực tế ảo (VR): BCI có thể tạo ra những trải nghiệm VR chân thực hơn, nơi người dùng có thể tương tác với thế giới ảo bằng suy nghĩ.
Giao diện não-máy tính không chỉ là thành tựu công nghệ đột phá mà còn hứa hẹn thay đổi cách con người tương tác với thế giới, mở ra tương lai điều khiển bằng trí não.