Cảm lạnh tưởng chừng vô hại nhưng lại là nguyên nhân khiến sức khỏe hô hấp suy yếu nếu không được nhận diện sớm. Vậy triệu chứng của cảm lạnh là gì? Đâu là những dấu hiệu cảnh báo không thể xem thường?
Cảm lạnh là gì?
Cảm lạnh là một bệnh truyền nhiễm do virus gây ra ở đường hô hấp trên (mũi, họng). Có hơn 200 loại virus khác nhau có thể là tác nhân gây ra bệnh cảm lạnh, nhưng nguyên nhân phổ biến nhất là do virus Rhinovirus và các triệu chứng phổ biến nhất là nghẹt mũi hoặc chảy nước mũi, hắt hơi, ngứa và đau họng.
Các dấu hiệu đầu tiên của cảm lạnh khá rõ ràng: nghẹt mũi hoặc chảy nước mũi, hắt hơi, ngứa và đau họng. Hầu hết các triệu chứng này rất dễ nhận biết ngay từ khi xuất hiện. Theo thống kê của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC Hoa Kỳ), một người trưởng thành có thể sẽ mắc cảm lạnh trung bình từ 2 đến 3 lần mỗi năm.
Các triệu chứng cảm lạnh
Các triệu chứng cảm lạnh thông thường thường xuất hiện theo từng giai đoạn. Các giai đoạn cảm lạnh thông thường bao gồm:
Giai đoạn 1 (Ngày 1 đến ngày 3)
Trong vòng từ 1 đến 3 ngày sau khi nhiễm virus gây cảm lạnh, bệnh nhân có thể nhận thấy cổ họng có cảm giác nhột nhột, ngứa ngáy. Khoảng một nửa số người bị cảm lạnh cho biết triệu chứng đầu tiên của họ là có cảm giác ngứa và đau họng. Các triệu chứng mà bệnh cảm lạnh có thể gây ra trong giai đoạn 1 gồm có: hắt xì, sổ mũi, nghẹt mũi, ho khan, khản giọng,...
Giai đoạn 2 (Ngày 4 đến ngày 7)
Ở giai đoạn này, mức độ biểu hiện các triệu chứng của cảm lạnh sẽ cao hơn, có thể lên đến đỉnh điểm của bệnh. Ngoài các triệu chứng tương tự như giai đoạn 1, người bệnh còn có thể cảm thấy nhức mỏi cơ thể, đau đầu, sốt (phổ biến ở trẻ em), cơ thể mệt mỏi, uể oải, chất nhầy chảy xuống cổ họng, chảy nước mắt và nước mũi.
Giai đoạn 3 (Ngày 8 đến ngày 10)
Cảm lạnh thường bắt đầu giảm trong giai đoạn này. Nhưng một số triệu chứng có thể tồn tại. Một số người bị ho dai dẳng có thể kéo dài đến hai tháng sau khi bị nhiễm trùng đường hô hấp.
Nếu các triệu chứng của bạn trở nên tồi tệ hơn và/hoặc cơn sốt dai dẳng, sốt cao không hạ, hãy đến cơ sở bệnh viện để được thăm khám, chẩn đoán và điều trị kịp thời. Tuy cảm lạnh thường khỏi hẳn sau vài ngày mà không gây ra các biến chứng nguy hiểm nhưng nếu kéo dài, bệnh cũng có thể biến chứng nguy hiểm.
Người bệnh cần đến gặp bác sĩ khi gặp các triệu chứng bất thường như: khó thở hoặc thở gấp, mất nước nhiều, dấu hiệu sốt trên 4 ngày, các triệu chứng cảm lạnh kéo dài trên 10 ngày mà không thấy được cải thiện, các triệu chứng cải thiện nhưng tái phát ngay sau đó và trở nên trầm trọng hơn. Rất có thể lúc này người bệnh đã mắc phải bệnh lý nguy hiểm điển hình là cúm mùa, do cảm lạnh và cúm mùa có các triệu chứng tương đồng với nhau.
- Thức ăn dạng lỏng, nhiều dưỡng chất, dễ tiêu như cháo, súp,… Ngoài ra, bố mẹ có thể cho trẻ uống trà ấm pha với mật ong nếu trẻ trên 1 tuổi.
- Cho trẻ nghỉ ngơi nhiều hơn để bệnh nhanh hồi phục.
- Điều chỉnh nhiệt độ và độ ẩm không khí phù hợp để trẻ dễ thở hơn, giảm nghẹt mũi và ngăn chặn nguy cơ xuất hiện nấm mốc, vi khuẩn.
- Súc miệng, rửa mũi với nước muối sinh lý: Lưu ý, đối với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, sau khi nhỏ nước muối sinh lý vào mũi, bố mẹ nên chờ một thời gian ngắn rồi dùng bóng hút hút chất nhầy ra khỏi mũi.
Tham khảo thêm: Làm thế nào để phát hiện sớm các vấn đề về sức khỏe?
Biến chứng bệnh cảm lạnh
Trẻ em có sức đề kháng và hệ miễn dịch chưa phát triển hoàn thiện, do đó, nếu trẻ bị cảm lạnh không được chăm sóc và điều trị đúng cách, bệnh có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm như:
Viêm tai giữa: Biến chứng này xảy ra khi vi khuẩn hoặc virus xâm nhập vào không gian phía sau màng nhĩ với triệu chứng điển hình là đau tai và sốt trở lại sau cảm lạnh.
Hen suyễn: Khi bị cảm lạnh, dịch mũi tiết nhiều, có dạng đặc khiến trẻ gặp khó khăn khi thở, thở khò khè. Đặc biệt, ở những trẻ bị hen suyễn, bệnh cảm lạnh có thể khiến tình trạng hen suyễn của trẻ trở nên tồi tệ hơn.
Viêm xoang cấp tính: Cảm lạnh có thể khiến trẻ bị sưng, đau và nhiễm trùng xoang.
Một số bệnh nhiễm trùng khác: Trong một số trường hợp, cảm lạnh ở trẻ có thể dẫn đến các bệnh nhiễm trùng nguy hiểm như viêm họng liên cầu khuẩn, viêm phổi và viêm thanh khí phế quản, viêm tiểu phế quản. Các bệnh này cần được các sĩ kiểm tra và hỗ trợ điều trị càng sớm càng tốt.
Cách phòng cảm lạnh hiệu quả
Hiện nay, bệnh cảm lạnh thông thường ở trẻ vẫn chưa có vacxin điều trị. Do đó, việc chủ động thực hiện các biện pháp phòng ngừa cảm lạnh sẽ giúp làm giảm nguy cơ bị lây nhiễm virus cho trẻ:
Xây dựng thói quen rửa tay kỹ với nước và xà phòng khử khuẩn trong ít nhất 20 giây. Trong trường hợp không có xà phòng, trẻ có thể trẻ có thể rửa tay bằng các chất khử khuẩn khác có hàm lượng cồn trên 60%.
Tránh cho trẻ chạm tay đến vùng mắt, mũi và miệng, nhất là khi chưa rửa tay sạch sẽ.
Thường xuyên khử khuẩn khu vực sống, đồ chơi của trẻ và các bề mặt thường tiếp xúc như tay nắm cửa, công tắc đèn, điện thoại,… nhất là khi trong gia đình đang có người bị cảm lạnh.
Dùng khăn giấy che miệng khi ho, hắt hơi, xì mũi. Sau đó vứt khăn giấy đã sử dụng vào thùng rác và rửa tay cẩn thận với xà phòng khử khuẩn.
Không cho trẻ dùng chung các vật dụng cá nhân với người khác.
Hạn chế cho trẻ tiếp xúc với những người đang mắc bệnh hoặc có dấu hiệu bị cảm lạnh.
Lựa chọn nhà trẻ, trường học có không gian sạch, thực hành vệ sinh tốt.
Thực hiện chế độ dinh dưỡng đầy đủ, khoa học và rèn luyện thể dục thể thao hằng ngày để phát triển sức khỏe một cách toàn diện.
Tham khảo thêm: Bí quyết xác định cơ thể người cần bao nhiêu nước mỗi ngày?
Hiểu rõ các triệu chứng của cảm lạnh giúp chủ động hơn trong việc chăm sóc và bảo vệ hệ hô hấp, nhất là trong thời tiết giao mùa. Đừng để những dấu hiệu tưởng nhẹ nhàng trở thành nguyên nhân kéo theo các biến chứng nguy hiểm cho sức khỏe.
