Biến đổi khí hậu là thách thức toàn cầu ngày càng nghiêm trọng. Trong đó, các khí nhà kính đóng vai trò then chốt, với một số loại khí đặc biệt góp phần lớn vào tình trạng nóng lên toàn cầu hiện nay.
CO2 là gì?
Carbon dioxide là một hợp chất hóa học bao gồm một nguyên tử carbon liên kết với hai nguyên tử oxy. Nó tồn tại dưới dạng khí trong khí quyển Trái Đất.
CO2 là một loại khí nhà kính tự nhiên và cần thiết. Nó đóng vai trò quan trọng trong việc giữ ấm hành tinh, tạo ra hiệu ứng nhà kính tự nhiên giúp duy trì sự sống. Nếu không có CO2 và các khí nhà kính khác, Trái Đất sẽ là một khối băng giá.
>>> Xem thêm tại: Khám phá quá trình nước chuyển thành hơi gọi là gì?
Tại sao CO2 là khí gây biến đổi khí hậu chủ yếu?
Nồng độ tăng vọt
Mặc dù tự nhiên, nhưng kể từ Cách mạng Công nghiệp, các hoạt động của con người đã thải ra một lượng lớn CO2 vào khí quyển, làm tăng nồng độ của nó lên mức chưa từng thấy trong hàng trăm nghìn năm.
Gây hiệu ứng nhà kính tăng cường:
Hiệu ứng nhà kính là quá trình các khí nhà kính trong khí quyển hấp thụ và giữ lại nhiệt từ bề mặt Trái Đất phản xạ lên, ngăn không cho nhiệt thoát ra ngoài không gian.
Khi nồng độ CO2 tăng cao do khí thải nhân tạo, lớp "chăn" này trở nên dày hơn, giữ lại nhiều nhiệt hơn, dẫn đến sự gia tăng nhiệt độ trung bình toàn cầu – đây chính là hiện tượng nóng lên toàn cầu và biến đổi khí hậu.
Thời gian tồn tại lâu dài: Một đặc điểm đáng lo ngại của CO2 là nó có thể tồn tại trong khí quyển hàng trăm đến hàng nghìn năm, nghĩa là lượng khí thải chúng ta thải ra hôm nay sẽ tiếp tục gây ảnh hưởng đến khí hậu trong tương lai rất xa.
Nguồn khí thải CO2 và tác động của ô nhiễm
Việc hiểu khí gây biến đổi khí hậu chủ yếu là CO2 giúp chúng ta nhận diện được các nguồn phát thải và tầm quan trọng của việc giảm thiểu ô nhiễm.
Các nguồn khí thải CO2 chính:
+ Đốt nhiên liệu hóa thạch: Đây là nguồn phát thải CO2 lớn nhất, chiếm hơn 75% tổng lượng khí thải từ hoạt động của con người. Bao gồm:
Sản xuất năng lượng: Đốt than, dầu mỏ và khí đốt để sản xuất điện.
Giao thông vận tải: Đốt xăng, dầu diesel trong ô tô, máy bay, tàu thuyền.
Công nghiệp: Quá trình sản xuất xi măng, thép, hóa chất...
+ Phá rừng: Cây xanh hấp thụ CO2 từ khí quyển. Khi rừng bị chặt phá, lượng CO2 hấp thụ giảm đi, đồng thời quá trình đốt hoặc phân hủy cây cối cũng giải phóng CO2 trở lại không khí.
+ Hoạt động nông nghiệp: Mặc dù ít hơn so với nhiên liệu hóa thạch, nhưng một số hoạt động nông nghiệp cũng giải phóng CO2.
Tác động của ô nhiễm CO2 và biến đổi khí hậu:
+ Nhiệt độ tăng: Gây tan chảy băng ở hai cực và các sông băng, làm tăng mực nước biển.
+ Thời tiết cực đoan: Tăng cường tần suất và cường độ của các hiện tượng như bão, lũ lụt, hạn hán, sóng nhiệt.
+ Ảnh hưởng đến hệ sinh thái: Đe dọa đa dạng sinh học, thay đổi môi trường sống của nhiều loài động thực vật.
+ Axit hóa đại dương: Đại dương hấp thụ một phần CO2 dư thừa, làm tăng độ axit của nước biển, gây hại cho các loài sinh vật biển có vỏ.
+ Ảnh hưởng đến sức khỏe con người: Gây ra các vấn đề về hô hấp, dịch bệnh mới, mất an ninh lương thực.
>>> Xem thêm tại: Hành tinh nào nằm gần Mặt Trời nhất trong hệ?
Hiểu rõ khí gây biến đổi khí hậu chủ yếu giúp chúng ta có hướng giảm thiểu hiệu quả. Từ đó, mỗi cá nhân và quốc gia có thể cùng chung tay bảo vệ môi trường sống bền vững hơn.